چهارمین فصل سال که دمای هوا و قیافه طبیعت عوض می‌شود، سبزیجات مصرفی خانواده هم تغییر عمده‌ای دارد. در واقع ما در ایران شانس این را داریم که در هر فصل میوه‌ها، سبزیجات و صیفی‌جات مربوط به همان فصل را به راحتی در دسترس و در سبد خانوار داشته باشیم. غذاهایمان با توجه به فصل متفاوت است و منوی روزانه‌مان را در هر فصل از سال با سبزیجات مخصوص آن فصل تغییر می‌دهیم. اگر علاقمند به کاشت سبزیجات پاییزه در خانه هستید، این مقاله را بخوانید و برای سال آینده نگه دارید. چون برای پرورش بذر سبزیجاتی مثل اسفناج، تربچه، کلم بروکلی، کاهو و گل کلم گاهی لازم است از بهار برنامه ریزی کنید. البته اگر بتوانید نشای هر گیاه را گیر بیاورید، در بازه زمانی پاییز و زمستان هم می‌توانید برداشتشان کنید و از سبزی خودکاشته‌تان بهره‌برداری کنید.

برای کاشت دانه بروکلی باید وقتی اقدام کنید که هنوز 10 هفته تا سرمای شدید هوا در منطقه شما فاصله باشد. بعد از کاشت دانه، بستر خاک را مرطوب و خنک نگه دارید و به طور منظم کوددهی کنید تا به موقع به گیاه تبدیل شود. بعد از سه هفته گیاه آماده انتقال به بستر اصلی است. در این مرحله گیاه به کود نیتروژن رقیق نیاز دارد. پس از 70 روز گیاه قابل برداشت و مصرف می‌شود.

جوانه کلم بروکسل بهترین گیاه برای باغ خانگی در فصل هوای خنک است چون وقتی مرحله رشد کامل و بلوغش را در سرما طی کند،‌ مزه‌ای به مراتب بهتر و خوشمزه‌تر پیدا می‌کند. اگر تابستان باغتان زود سر می‌رسد، برای کشت بذر در بهار اقدام کنید. از کاشت بذر تا آماده شدن جوانه برای انتقال به بستر اصلی باغ 3 ماه لازم است. پس از آن طی 30 روز گیاه بالغ و قابل برداشت می‌شود.

بذر کلم باید بین 6 تا 8 هفته قبل از شروع سرما کاشته شود. اگر می‌خواهید موقعی که هنوز هوا کمی گرم است شروع به کاشت کنید، حتما بعد از جوانه زدن گیاه آن را از تابش مستقیم آفتاب محافظت کنید. این گیاه برای رشد کامل به خاک غنی و کود کامل و رطوبت کافی نیاز دارد. جوانه تا به یک کلم کامل و رسیده تبدیل شود، 70 روز زمان نیاز دارد.

بذر گل کلم را 6 تا 8 هفته پیش از سرما بکارید. گل کلم گیاهی است که ممکن است برای پرورش آن کمی به مشکل بربخورید اما کلید حل آن، خاک خیلی غنی و آبیاری منظم و اصولی است. منظم نبودن آبیاری،‌ کوددهی و دما باعث کوچک و بی‌قواره شدن محصول و به اصطلاح «دکمه‌ای» شدن آن می‌شود. وقتی گیاه حدود 5 تا 8 سانت شد، برگ‌های بیرونی را کمی از هم باز کنید و اجازه دهید سر گل کلم رشد بهتری داشته باشد. این کار از سبز و درنتیجه تلخ شدن گیاه جلوگیری می‌کند. 60 روز پس از این مرحله، گیاه به رشد کافی برای برداشت می‌رسد.

این محصول جزو خانواده کلم‌هاست اما مزه و قیافه‌اش شبیه شلغم‌هاست. بخش‌های خوراکی این سبزی پاییزی روی سطح خاک رشد می‌کند. گیاه باید از آفتاب تابستان در امان و در سایه باشد. بسته به نوع گیاه از 40 تا 60 روز طول می‌کشد تا به بلوغ کامل و مرحله برداشت برسد.

دانه کاهو را در اواخر تابستان باید کاشت. جوانه‌های تازه سربرآورده از خاک باید از آفتاب تیز و داغ بعدازظهر تابستان در امان باشند و همواره خاک مرطوبی داشته باشند. آماده شدن گیاه برای برداشت کاهو بسته به نوع آن بین 45 تا 60 روز طول می‌کشد.

برای کاشت بذر تربچه بهتر است 4 هفته قبل از فصل سرما اقدام کنید و از انواع سرمادوست آن خریداری کنید. انواع سرمادوست درشت‌ترند و مدت زمان طولانی‌تری قابل نگهداری‌اند و البته مدت رسیدنشان هم طولانی‌تر است؛ پس باید آنها را قبل از شروع سرما کاشت. اگر خاک بستر کاشت غنی و کامل باشد، در طول زمان رشد گیاه نیازی به کوددهی نیست. باید زود به زود به‌ آنها سر زد. دوره بلوغ هر تربچه بسته به نوع آن از 25 تا 50 روز طول می‌کشد.

5 هفته قبل از سرد شدن هوا بذر اسفناج را بکارید. روزهای کوتاه و خنک و هوای مرطوب پاییز برای رشد اسفناج بهتر از روزهای بهار است. اگر گیاه قبل از زمستان به رشد کافی رسیده باشد می‌تواند در سرما و دمای زیر صفر هم دوام بیاورد. اسفناج در خاک خیلی غنی و کوددهی شده رشد سریع‌تری دارد و برگ‌های ترد و آبدارتری می‌دهد. 45 روز از جوانه‌دهی تا آمادگی برای برداشت این گیاه کافیست.